Trzymanie zwierząt na uwięzi ma w naszym kraju bardzo długą tradycję. Dawniej wykorzystywano tym celu zwykle konopne powrozy lub rzadziej linki rzemienne, jednak po upowszechnieniu się stosunkowo tanich i bardzo odpornych na zniszczenie czy zerwanie łańcuchów metalowych stały się one ulubionym narzędziem do ograniczania możliwości przemieszczania się wypasanych zwierząt. Łańcuchy z upodobaniem stosowano również do przypinania psów pilnujących obejścia.
Łańcuch dla psa miał zwykle na celu z jednej strony powstrzymanie go przed ucieczką, z drugiej zapewnienie, że nie zaatakuje osób, które znajdą się w pobliżu. Obowiązujące dziś przepisy o ochronie zwierząt wciąż dopuszczają utrzymywanie psa na łańcuchu, właściciel musi jednak spełnić kilka ściśle określonych warunków. Osoby decydujące się na uwiązanie psa przy pomocy łańcucha powinny wybrać taki, który nie będzie sprawiał psu zbyt dużych cierpień, a także pozwoli na unikniecie mandatu, nałożonego przez Policję albo Straż Miejską, a w niektórych przypadkach nawet aresztu lub grzywny. Zobaczmy, w jaki sposób dobrać łańcuch dla psa, który uchroni właściciela przed odpowiedzialnością karną, jednocześnie spełniając swoją funkcję.
Trzymanie psów na łańcuchu to jeden z wciąż stosowanych tradycyjnych sposobów na ograniczenie wolności zwierzęcia oraz zabezpieczenie się przed ryzykiem jego ucieczki. Pies podwórkowy trzymany na łańcuchu jest często traktowany jako swego rodzaju „alarm” ostrzegający o tym, że w obejściu pojawił się ktoś obcy. Skuteczność takich ostrzeżeń zależy jednak mocno zarówno od charakteru psa, jak i okolicy, w jakiej znajduje się posesja. Wiele psów ma zwyczaj szczekania na wszystko, co znajduje się w pobliżu, niektóre zaś szybko obojętnieją i nie ostrzegają nawet wtedy, gdy ktoś zbliża się do domu.
W przypadku, gdy pies będzie przypięty w pobliżu wejścia w taki sposób, że każdy wchodzący znajdzie się mimowolnie w jego „zasięgu”, może on również być fizyczną ochroną przed wtargnięciem na teren podwórka. Warto jednak pamiętać, że nawet mimo wywieszenia tabliczki ostrzegawczej właściciel odpowie za pogryzienie przez psa osoby, która wtargnęła na podwórko, nawet jeśli miała ona złe zamiary. Przypinanie psa na łańcuchu jest też często sposobem na zabezpieczenie dzieci przed możliwością pogryzienia, choć nie daje to pełnej gwarancji, że nie zbliżą się one same do niebezpiecznego zwierzęcia. Uwiązanie psa może też ograniczyć jego ataki na inne zwierzęta domowe, np. trzymany na podwórku drób. Łańcuch daje również ochronę przed ucieczkami psów, które mają tendencję do włóczęgostwa. Takie sytuacje często kończą się tym, że zwierze kogoś zaatakuje, zagryzie sarnę czy nawet spowoduje wypadek, np. wpadając pod nadjeżdżający samochód. Jeśli jednak zwierze nie będzie zachipowane udowodnienie, kto był jego właścicielem będzie dość trudne. Utrzymywanie psa na łańcuchu powoduje coraz częściej interwencje Policji, Straży Miejskiej czy organizacji broniących praw zwierząt, jednak trzeba pamiętać, że o ile nie łamie się obowiązujących przepisów odnośnie do rodzaju łańcucha i czasu, na jaki pies jest przypinany, to takie postępowanie jest w pełni legalne. Niemniej w interesie każdego właściciela psa, który chce uniknąć kłopotów, jest zaopatrzenie się w odpowiedni łańcuch.
Właściwy dobór łańcucha powinien uwzględniać kilka najważniejszych elementów. Przede wszystkim przepisy jasno mówią, że łańcuch dla psa nie może być krótszy niż 3 metry. Taka długość wynika z chęci zapewnienia psu możliwości zajmowania możliwie swobodnej pozycji ciała oraz przemieszczania się na obszarze stanowiącym absolutne dla jego egzystencji minimum. Drugą ważną kwestią, która wprawdzie nie jest wprost zapisana w ustawie, jednak bywa często przyczyną interwencji zarówno Policji, jak i organizacji broniących praw zwierząt jest odpowiednia waga łańcucha. Zbyt ciężki łańcuch będzie stanowił dla psa przeszkodę w poruszaniu się i może być uznany jako zadający niepotrzebnych cierpień. Jednocześnie wybór łańcucha o zbyt małych ogniwach może grozić tym, że silny i ciężki pies zerwie się z uwięzi.
W określeniu odpowiedniej wytrzymałości łańcucha można posiłkować się danymi dotyczącymi łańcuchów technicznych. Łańcuchy o ogniwach wykonanych z drutu o średnicy 3 mm mają, w zależności od użytego materiału, technologii wykonania, a także normy, według której zostały wytworzone wytrzymałość na zerwanie przekraczającą zwykle 2,8 kN, co oznacza masę około 280 kg. Łańcuch tego rodzaju o długości 3 metrów będzie ważył około pół kilograma. Do tego dochodzi jeszcze masa koniecznej dla uniknięcia splątania okrętki i spinacza przypinanego do obroży, a także kółka przytwierdzonego na stałe do budy lub jakiegoś nieruchomego elementu. Łańcuch o średnicy drutu 6 mm posiadają odporność na siłę zrywającą dochodzącą do 11,5 kN, czyli masie przekraczającej 1 tonę. Waga takiego łańcucha to jednak niemal 3/4 kilograma.
Nie ma określonych norm stosunku masy łańcucha do masy ciała przypiętego na nim psa. Kwestia oceny czy łańcuch o określonej wadze może przysparzać zwierzęciu niepotrzebnych cierpień, należy do organu nakładającego mandat albo do sądu, jeśli sprawa tam trafi.
Decydując się na kupno łańcucha dla psa, trzeba pamiętać o tym, że dopilnowanie by miał on odpowiednią długość oraz wagę to nie wszystkie obowiązki właściciela. Utrzymujący psa na łańcuchu musi również zdawać sobie sprawę z tego, że przepisy określają czas, na jaki można przypinać psa – jest to 12 godzin. Na pozostałą część doby pies musi być uwalniany, choć ustawodawca nie określił wprost ani tego gdzie, ani w jaki sposób należy go wówczas przetrzymywać. Trzeba kierować się pozostałymi zapisami ustawy, która dopuszcza utrzymywanie psa w kojcu z budą, na ogrodzonym wybiegu lub w pomieszczeniu. Przepisy bardzo dokładnie regulują warunki, w jakich zwierze może przebywać. Właściciel psa ma obowiązek zapewnić mu pomieszczenie, które będzie chroniło przed opadami, upałem i zimnem. Wymiary pomieszczenia muszą pozwalać na swobodną zmianę pozycji, a do wnętrza powinno docierać naturalne światło dzienne. Wybierając łańcuch dla psa, trzeba koniecznie pamiętać o tym, że nie może on uszkadzać ciała ani powodować cierpienia. Łańcuch musi więc być w dobrym stanie, bez zadziorów mogących zranić psa czy innych ostrych wystających elementów. Niedopuszczalne jest np. wplatanie w ogniwa drutu w celu jego naprawy. Żeby uniknąć możliwych oskarżeń i zawiadomień składanych do organów ścigania przez aktywistów organizacji prozwierzęcych najlepiej będzie kupić odpowiedni nowy łańcuch o wymiarach dobranych do rozmiarów i masy zwierzęcia.
